VerNIEUWDE KUNSTHAL
Het toekomstbeeld van de Stichting Kunsthal Rotterdam is een gebouw dat de komende jaren nog meer dan voorheen kan fungeren als ontmoetingsplaats en als platform dient voor initiatieven uit de stad. Door de blik naar buiten te richten, het publiek en de stad mee te laten beslissen over onderdelen van het programma, kleine en grote ondernemers de Kunsthal te laten gebruiken voor presentaties en ontvangsten, en door verschillende publieksstromen met verschillende tentoonstellingen op hetzelfde moment aan te spreken, ontstaat er een levendig geheel, een open gebouw waar voortdurend iets te doen is.
Om deze ambities te verwezenlijken en tegelijkertijd een noodzakelijke verduurzamingsslag te slaan, was een verbouwing, en hiermee een tijdelijke sluiting van de Kunsthal onvermijdelijk.
Voorbereidende fase
Sinds 2009 is door de gemeente en de Kunsthal samen aan de plannen voor de verbouwing gewerkt. Ook OMA, het architectenbureau van Rem Koolhaas, was in dit vroege stadium al betrokken. De plannen en discussies spitsten zich toe op twee hoofdzaken: het verlagen van de energierekening en het creëren van meer mogelijkheden om het gebouw beter te kunnen exploiteren, met meer eigen inkomsten uit extra verhuur, winkel- en horeca-opbrengsten.
Door verschillende bureau’s is uitvoerig onderzoek gedaan naar de mogelijkheden tot verduurzaming van het pand. Aan Deloitte is gevraagd een business case op te stellen en een haalbaarheidsonderzoek uit te voeren naar een betere exploitatie zodat de Kunsthal nog beter is toegerust als cultureel ondernemer. Gesprekken zijn gestart met enkele marktpartijen, waarna energieleverancier Eneco, bouwbedrijf Dura Vermeer (de aannemer die de Kunsthal begin jaren ’90 heeft gebouwd) en installatiebedrijf Roodenburg (het beste bekend met de klimaatinstallatie van het pand) zich gezamenlijk in een Consortium hebben verenigd.
Startsein verbouwing
In het najaar 2012 zijn de plannen, samen met het Consortium en OMA, steeds concreter ingevuld, en is besloten de verbouwing zo snel mogelijk in gang te zetten.
Aan het oorspronkelijke plan, verduurzaming en het verbeteren van de mogelijkheden van het gebouw, is nog een tweetal zaken toegevoegd: het upgraden van de beveiliging en het inlopen van achterstallig onderhoud. Begin 2013 zijn de kosten in kaart gebracht en is er een tijdsplanning gemaakt waarbij de Kunsthal voor een zo kort mogelijke periode zou sluiten voor publiek. De totale investering bedroeg 6.3 miljoen euro en de verbouwing is binnen de gestelde termijn van zeven maanden afgerond.
Verduurzaming
De Kunsthal is onder meer met nieuwe technische installaties verduurzaamd. De glasgevels zijn vervangen door dubbel geïsoleerd glas in verschillende tinten. Het gebouw, dat één grote aaneenschakeling van ruimtes was, is opgedeeld in verschillende compartimenten waardoor de Kunsthal beter kan sturen op klimaat, comfort en energiebeheersing. Hiervoor zijn speciaal op maat gemaakte, verschillende, compartimentdeuren ontworpen. Dit brede pakket aan ingrepen zorgt voor een energiebesparing van 25%.
De Kunsthal betaalt vanaf 1 februari 2014 het Consortium een vaste jaarlijkse fee voor de energie, het onderhoud aan het gebouw en voor de ontvangen soft services (schoonmaak, schilderwerk, onderhoud aan installaties etc). Aan de gemeente betaalt de Kunsthal een vastgesteld bedrag per jaar voor de aflossing en rente van de uitgevoerde functionele aanpassingen. Daarnaast ontvangt de Kunsthal een jaarlijkse subsidie (vastgesteld eind 2012) voor de periode van vier jaar van de gemeente Rotterdam die ongeveer de helft van de totale begroting dekt, aangevuld met een subsidie voor de organisatorische en technische beveiliging.
In deze nieuwe samenwerking investeren marktpartijen in een culturele instelling; de energielasten worden vastgelegd voor 15 jaar; de organisatie wordt ‘ontzorgd’ op het gebied van alle soft services en het gebouw wordt verduurzaamd. Daarnaast investeert de gemeente, door het achterstallig onderhoud in een keer op te lossen en mee te werken aan een interne verbouwing, in het vergroten van de exploitatiemogelijkheden en het cultureel ondernemerschap van de Kunsthal.
Functionele aanpassingen
Een van de meest zichtbare veranderingen aan het gebouw is de verplaatsing van de hoofdentree en de aanpassingen aan het entreegebied. De hoofdingang is verplaatst naar het Museumpark. Het uitnodigende entreegebied, van waaruit Kunsthalcafé, winkel, KunsthalLAB en Auditorium direct toegankelijk zijn, is flexibel te gebruiken en biedt via de vernieuwde garderobe en centrale gang toegang tot de hallen.
Het Auditorium is met een eigen ingang zelfstandig te verhuren en te gebruiken voor culturele evenementen, (film)voorstellingen die aansluiten bij het programma en voor lezingen en relatieontvangsten. Deze aanpassingen versterken het cultureel ondernemerschap van de Kunsthal en verrijken de bezoekerservaring.